Witamina P (bioflawonoidy)

Gdzie występuje witamina P

Pionier badań nad witaminami, Albert Szent-Gyorgyi, przeprowadzał w roku 1936 doświadczenia, żeby dowiedzieć się, dlaczego witamina C w wyciągu z cytryn jest bardziej skuteczna niż czysty kwas askorbinowy. W białej otoczce owoców cytrusowych wykrył substancję, która wywierała dobroczynny wpływ na stan drobnych naczyń krwionośnych (kapilarów), a przy tym pozwalała na prawidłowe przechodzenie tlenu, dwutlenku węgla i substancji odżywczych przez ścianę naczyń. Nazwał ją witaminą P, ponieważ działała na przepuszczalność (ang. perme-ability) kapilarów. Później wykazano jej obecność również w miękiszu owoców cytrusowych i w wielu warzywach. W miarę kontynuowania badań stało się jasne, że nie jest to pojedynczy związek chemiczny, ale zestaw związków chemicznych o podobnej budowie. Do chwili obecnej wykryto około 3000 różnych substancji odżywczych, które zaliczamy do tej rodziny.

W roku 1950 Amerykański Instytut Żywności badał dostępne materiały i zadecydował, że ta grupa związków chemicznych powinna być traktowana raczej jako „czynniki farmakologiczne", a nie witaminy. Instytut definiuje witaminę jako substancję, której brak wywołuje charakterystyczny zespół objawów jej niedoboru. Stąd zalecenia Instytutu obejmują konieczność przyjmowania pewnych substancji niezbędnych, aby zapobiec chorobie. Ponieważ nie można było ustalić żadnego zespołu objawów niedoboru specyficznego dla witaminy P, zadecydowano, że nie można tych substancji zaliczyć do witamin, i zaproponowano dla nich nazwę „bioflawonoidy", ponieważ grupa ta składa się z licznych substancji. Nazwa „flawonoidy" stanowi skrót. Ponieważ nie istnieją żadne „nie-bio" flawonoidy, wszystkie bowiem pochodzą z żywych roślin – stałe powtarzanie „bioflawonoidy" nie jest potrzebne.

Dwanaście grup flawonoidów

Dla uproszczenia flawonoidy można podzielić na 12 grup na podstawie ich budowy chemicznej. Są to antocyjaniny, antocyjanidyny, leukoantocyjaniny, flawony, flawonole, flawonolole, izoflawony, kalkony, dwuhydrokalkony, aurony i ka-techiny. Aby to jeszcze uprościć, trzeba powiedzieć, że jest to grupa substancji o bardzo zbliżonym działaniu. Każda grupa charakteryzuje się specyficznym działaniem antyoksydacyjnym, w zależności od tego, w jakich roślinach występuje. Na przykład antocyjaniny występują głównie w jagodach i winogronach, a ich podstawowe działanie to zwalczanie raka przez ochronę komórkowego DNA przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

• Flawony mają podobne właściwości jak antocyjaniny, ale występują głównie w warzywach zielonych, jak seler i pietruszka.

• Flawonole można dalej podzielić- na następujące grupy:

Katechiny - występują w herbacie.

Kempferol - występuje w cykorii, porach i rzodkiewkach.

Kwercetyna - znajduje się w skórce jabłek, w brokułach, oliwie, cebuli, pomarańczach, czerwonym winie i pomidorach.

• Flawonole łączy się z obniżaniem poziomu cholesterolu i zmniejszeniem ryzyka ataku serca. Część tych związków ma również działanie przeciwnowo-tworowe.

• Flawonony są to flawonoidy (powtórz to szybko trzy razy), które Szent-Gyorgyi odkrył w białej otoczce owoców cytrusowych. Najwięcej występuje w otoczce grejpfrutów, a ich głównym zadaniem jest zwalczanie zakażeń.

• Izoflawony różnią się od pozostałych związków. Znajdują się w produktach otrzymywanych z soi i wywierają wpływ na hormony żeńskie. Hamuj ą rozprzestrzenianie się estrogenozależnych nowotworów i mogą łagodzić objawy menopauzy.

Bioflawonoidy a kolory roślin

Nadawanie roślinom kolorów czerwonego i niebieskiego to wspólna cecha wszystkich bioflawonoidów (kolory pomarańczowy i żółty nadają karotenoidy). Ponadto wszystkie mają w swojej budowie grupę wodorotlenową. Zgadnij, czemu służy ta grupa wodorotlenowa? Bardzo dobrze! Niszczy rodniki hydroksylowe i inne wolne rodniki. Niektóre flawonoidy są tak skuteczne w zatrzymywaniu oksydacji tłuszczów wywoływanej przez nadtlenek wodoru, że porównuje sie je do BHT -środka konserwującego, dodawanego przez producentów żywności do chipsów ziemniaczanych, margaryny i lodów, aby zapobiec przed psuciem się zawartych w nich tłuszczów. Ich rola w nadawaniu kolorów roślinom związana jest z zapylaniem przez owady, które są przyciągane do kolorowych kwiatów, ale poza tym zwalczają one zarazki i grzyby, które mogą wywołać zakażenie rośliny. Przy spożywaniu roślin nie odnosimy wielkich korzyści z ich kolorów, ale w rzeczywistości korzystamy z ich właściwości przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych.

Wysoka skuteczność piknogenolu

Jedne flawonoidy mają większą siłę działania niż inne, ale ogólnie skuteczność ich zależy od wspólnego działania kilku połączonych flawonoidów. Dotyczy to piknogenolu. Nie jest to pojedynczy związek chemiczny, ale połączenie około 40 różnych bioflawonoidów, działających razem, a przy tym w nieco odmienny sposób, co sprawia, że preparat ten jest tak skuteczny. W rzeczywistości bioflawonoidy to„lokomotywy" działania każdego leku roślinnego. Na przykład borówka czarna zawiera antocyjanidyny zwalczające zakażenia. Wyciąg z ostropestu plamistego zawiera sylimarynę, stosowaną w chorobach wątroby. Rutyna to flawonoid połączony z cukrem, będący prawdopodobnie skutecznie działającym składnikiem miłorzębu dwuklapowego.

Dodatkowe korzystne właściwości

Bioflawonoidy wykazują jeszcze inne, uboczne korzystne właściwości, wypływające z ich aktywności antyoksydacyjnej. Poza zmniejszaniem liczby wolnych rodników, które w sobie nosimy, flawonoidy łączą się również w organizmie z metalami, dzięki czemu nie produkuj ą większej ilości rodników. Inne korzystne działanie to stabilizacja kolagenu. Myślisz może, że ma to tylko znaczenie dla kobiet po interwencji plastycznej (np. nastrzykiwaniu warg), ale organizm zużywa kolagen przede wszystkim do odbudowy ścięgien, chrząstki i mięśni całego ciała. Flawonoidy hamują również działanie pewnych enzymów biorących udział w pobudzaniu replikacji wirusów, powstawaniu zaćmy, reakcjach w astmie i alergii. Dodatkowo jeden z produktów ubocznych powstający w procesie zwalczania zakażenia jest podstawą wytwarzanego koenzymu Co-Q-10, o wielostronnym korzystnym wpływie na organizm.

BAKTERIA PRZECIWBAKTERYJNA

Jedna z najbardziej fascynujących cech flawonoidów polega na tym, że wchłaniana jest jedynie połowa ich zawartości bezpośrednio do strumienia krwi. Pozostała połowa jest rozkładana przez bakterie znajdujące się normalnie w przewodzie pokarmowym. Część produktów ubocznych tego procesu to kwasy organiczne, biorące udział w zwalczaniu bakterii patogennych. Tak więc dobre bakterie twojego przewodu pokarmowego produkują substancje chemiczne zwalczające złe bakterie, wywołujące zakażenia.

Jakich bioflawonoidów potrzebujemy

Wszystkich, oczywiście. Dlatego tak ważna jest dieta składająca się głównie z owoców i warzyw. Ale pamiętaj także, że gotowanie może zniszczyć w pożywieniu wiele flawonoidów oraz witamin, najlepszym więc wyjściem jest jedzenie surowych, nie zmienionych produktów. W większości preparatów uzupełniających znajdują się 3 flawonoidy: hesperydyna, rutyna i kwercetyna. Każdy z nich jest ważny, ale równie ważne są antocyjanidyny i katechiny. Poszukuj takich preparatów uzupełniających,

które zawierają możliwie jak najwięcej różnorodnych flawonoidów. Niektóre firmy farmaceutyczne produkują preparaty łączące flawonoidy z ziołami i witaminami, które mają działanie uzupełniające. Nie podaje się minimalnego zapotrzebowania na flawonoidy, a z kolei nie obserwowano żadnych objawów toksycznych przedawkowania tych substancji, więc sprawa dawki pozostaje nadal otwarta. Normalnie osoba, pozostająca na pełnowartościowej, zbilansowanej diecie, przyjmuje z pożywieniem około 1000 miligramów flawonoidów dziennie, więc uzupełniająca dawka wynosząca 500 miligramów wydaje się rozsądna.

źródło: James Balch