Orzecznictwo-omówienie problemu

W przygotowaniu tego artykułu korzystałem z informacji przekazanych mi przez PPP miasta Wrocławia oraz dokumentów Ministerstwa Edukacji.

Kategorie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, dla których poradnie mogą wydawać orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego:

• niesłyszący i słabo słyszący;
• niewidomi i słabo widzący;
• z niepełnosprawnością ruchową;
• z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim;
• z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym;
• z autyzmem;
• z zaburzeniami sprzężonymi, tzn. z występującymi co najmniej dwiema niepełnosprawnościami, o których mowa w podpunktach powyżej
• niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem, zagrożeni uzależnieniami lub z zaburzeniami zachowania.

 

W stosunku do uczniów z upośledzeniem w stopniu głębokim poradnie wydają orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno- wychowawczych ( grupowych bądź indywidualnych ).

Orzekanie o potrzebie kształcenia specjalnego

Kształcenie specjalne to zorganizowany proces edukacji, dostosowany do potrzeb ucznia niepełnosprawnego, dla którego konieczne jest zastosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy, ukierunkowanych na wszechstronny rozwój ucznia i uwzględniających jego specjalne potrzeby edukacyjne.

1. Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi wydają zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych.
2. Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci niewidomych i słabo widzących, dzieci niesłyszących i słabo słyszących oraz dzieci z autyzmem wydają zespoły orzekające działające w poradniach wskazanych przez kuratora oświaty, za zgodą organu prowadzącego ( na naszym terenie Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Mławie wydaje orzeczenia dla powiatu mławskiego ).
3. Zespoły orzekają na wniosek rodziców ( prawnych opiekunów ) dziecka.
4. Rodzice lub prawni opiekunowie dziecka składają wniosek do poradni psychologiczno- pedagogicznej, w którym określają cel, dla każdego ubiegają się o wydanie takiego orzeczenia oraz uzasadniają jego potrzebę.
5. Dołączają też do wniosku dokumentację: wyniki badań lekarskich, psychologicznych i innych.
6. W orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego winny być określone:

• zalecana forma kształcenia specjalnego ( w szkole ogólnodostępnej, szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym albo w ośrodku szkolno-wychowawczym);
• okres kształcenia specjalnego ( rok szkoły, etap edukacyjny, okres kształcenia w danej szkole);
• rodzaj zaburzeń i odchyleń rozwojowych dziecka, wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki metod pracy;
• możliwości rozwojowe i potencjał dziecka, zalecane warunki realizacji potrzeb edukacyjnych ucznia, formy stymulacji rewalidacyjnej, terapii usprawniania, rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron dziecka oraz inne form pomocy psychologiczno- pedagogicznej.

Ostateczną decyzję do jakiej szkoły pójdzie dziecko podejmują rodzice.

Kierowanie do Kształcenia Spacjalnego

Na wniosek rodziców ( prawnych opiekunów ) dziecka posiadającego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, starosta/prezydent właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka zapewnia formę kształcenia wskazaną w orzeczeniu. Starosta/prezydent, za zgodą rodziców ( prawnych opiekunów ), kieruje dziecko do szkoły lub placówki odpowiedniej do realizacji formy kształcenia wskazanej w orzeczeniu.

Do czasu objęcia dziecka formą kształcenia przewidzianą w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, dyrektor szkoły lub placówki, do której dziecko uczęszcza, na wniosek rodziców ( prawnych opiekunów ) dziecka, zapewnia realizację wskazań, zgodnie z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu, w szczególności dotyczących pomocy psychologiczno- pedagogicznej.

Procedura wydawania orzeczeń

I.
Rodzice ( opiekunowie prawni ) składają wniosek o wydanie orzeczenia. Do wniosku dołączają stosowną dokumentację potwierdzającą niepełnosprawność dziecka ( wyniki badań lekarskich, psychologicznych ).
II.
Przygotowanie dokumentacji na posiedzenie Zespołu: diagnoza w poradni, zasięganie opinii szkoły o dziecku, konsultacje medyczne, prośba do rodziców o uzupełnienie dokumentacji medycznej bądź innej itp.
III.
Powiadomienie rodziców o możliwości wzięcia udziału w posiedzeniu Zespołu i jego terminie.
IV.
Posiedzenie Zespołu Orzekającego
V.
Uwzględnienie wniosku i wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego   /  Nieuwzględnienie wniosku i wydanie orzeczenia o braku potrzeby kształcenia specjalnego
VI.
Od każdego orzeczenia rodzicowi przysługuje odwołanie do Kuratorium Oświaty za pośrednictwem Zespołu, który wydał orzeczenie w terminie 14 dni od jego otrzymania.

Do czego ma prawo uczeń niepełnosprawny?

• każde dziecko niepełnosprawne ma prawo do nauki ( art. 1 pkt. 1 Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r.- Dz.U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami );
• do pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną zgodnie z indywidualnymi predyspozycjami, potrzebami rozwojoymi oraz edukacyjnymi ( art. 1 pkt. 5 Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r. – Dz.U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami );
• do korzystania z bezpłatego transportu i opieki w czasie przewozu na zajęcia do szkół podstawowych i gimnazjów lub ośrodków szkolno- wychowawczych ( art. 17 ust. 3a Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r. – Dz.U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami );
• do dostosowania treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych ucznia ( art. 1 pkt. 4 Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r.- Dz. U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami );
• do korzystania z opieki i pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz realizowania zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych ( art. 1 pkt 4 i 5a Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r. – Dz.U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami i Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach placówkach- Dz.U. Nr 11, poz. 114 );
• do uzyskania opinii bądź orzeczenia w sprawach:

1. dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia,
2. zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksją z nauki drugiego języka obcego;
3. dostosowania formy i warunków przystępowania do sprawdzianu bądź odpowiedniego egzaminu ( Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej I Sportu z dnia 11 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno- pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych – Dz.U. z 2003r. nr 5 poz. 46 );

• do dostosowania wymagań edukacyjnych, do indywidualnych potrzeb ucznia, w momencie kiedy poradnia psychologiczno- pedagogiczna lub inna poradnia specjalistyczna stwierdza u ucznia specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom ( art. 1 pkt. 4 Ustawy o systemie oświaty z 7 września 1991r. – Dz.U. z 1996r. nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami oraz § 6 pkt 1, 1a i 1b Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25 września 2008r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych );
• do przystąpienia do sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego bądź egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w warunkach i formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia ( § 32, 45, 97a Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 września 2008r. w sprawie warunków i sposobu ocenianie, klasyfikowania i promowania uczniów- Dz.U. Nr 29, poz. 323 z późniejszymi zmianami );
• do zwolnienia z nauki drugiego języka obcego, w przypadku dziecka z wadą słuchu lub głęboką dysleksją ( Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 września 2008r. w sprawie warunków sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych- Dz.U. Nr 29, poz. 323 z późniejszymi zmianami );
• do wydłużenia kazdego etapu edukacyjnego przynajmniej o jeden rok ( Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 kwietnia 2008r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych