Podstawowe metody edukacyjne i terapeutyczne cz.4

1. Na czym polega metoda Tomatisa

Profesor Alfred Tomatis {1920-2001) był francuskim otolaryngologiem. Od lat 40-tych XXw. prowadził badania nad funkcją narządu słuchu. Szczególnie interesowała go zależność między sposobem słyszenia a jakością głosu. Na podstawie swych badań sformułował trzy zasady, znane dziś jako trzy prawa Tomatisa, o następującej treści.

1. W głosie nie pojawiają się te częstotliwości, których nie słyszy ucho.

2. Jeśli stworzymy narządowi słuchu możliwość usłyszenia brakujących częstotliwości, to w głosie pojawią się one automatycznie.

3. Systematyczny trening słuchowy pozwala na trwałą modyfikację głosu.

Efekt zmiany jakości głosu pod wpływem zmiany sposobu słyszenia nazwany został efektem Tomatisa.

Prowadząc dalsze badania, Tomatis odkrył, że przy pomocy odpowiedniego treningu słuchowego można skutecznie eliminować

nie tylko zaburzenia głosu, ale szereg innych zaburzeń, zarówno w sferze somatycznej, jak emocjonalnej i językowej, jeśli zaburzenia te

są spowodowane zaburzeniami słuchania (czyli tzw. uwagi słuchowej) oraz zaburzeniami lateralizacji słuchowej. Mowa tu o „słuchaniu”,

a nie „słyszeniu”, więc warto, być może, przypomnieć różnice:

· słyszenie – to proces fizjologiczny, bierny, zależny od stanu obwodowej części narządu słuchu,

· słuchanie – to proces psychiczny, aktywny, to umiejętność świadomego odbierania bodźców słuchowych (umiejętność ich analizowania, selekcji) zależna w głównej mierze od funkcjonowania ośrodkowych struktur układu słuchowego oraz przepływu informacji między

różnymi ośrodkami w mózgu.

Tak więc zaburzenia uwagi słuchowej (słuchania) to przede wszystkim zaburzenia analizy i percepcji dźwięku przy zachowanej jego recepcji, czyli odbiorze fizjologicznym, a więc przy zachowanym jego słyszeniu.

Uwaga słuchowa – owo „słuchanie” – kształtuje się przez całe życie i może podlegać treningowi. Metoda Tomatisa jest właśnie metodą takiego treningu słuchowego, przy pomocy którego eliminujemy zaburzenia uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej. W metodzie tej osiągamy stymulację pewnych ośrodków mózgu na drodze stymulacji słuchowej, do której wykorzystuje się „elektroniczne ucho” – urządzenie dające możliwość wielorakiego przetwarzania dźwięku, stosownie do potrzeb programu naprawczego zaplanowanego w oparciu

o diagnozę.

Metoda Tomatisa stosowana jest na świecie od czterdziestu lat. W Polsce wdrażana jest od 1998r. przez dwa współpracujące ośrodki: Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie oraz Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego przy UMCS w Lublinie.

2. Komu może pomóc terapia metodą Tomatisa

Metoda Tomatisa stosowana jest w pracy z dziećmi wykazującymi:

- zaburzenia mowy,

- zaburzenia głosu,

- dysleksję,

- autyzm,

- zespół ADHD,

- problemy szkolne.

Metodę wykorzystuje się również m.in. w walce ze stresem i w nauce języków obcych.

Z badań Tomatisa wynika, że przyczyną wielu spośród wymienionych zaburzeń (przyczyną współwystępującą, a czasami jedyną) mogą być zaburzenia uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej. Te zaś – przy pomocy opracowanej przez niego metody – można skutecznie usuwać, a przynajmniej minimalizować.

Przeciwwskazaniem do stosowania terapii metodą Tomatisa jest epilepsja, intensywna farmakoterapia (zwłaszcza lekami psychotropowymi), choroby psychiczne, depresja, czy uporczywe, niezdiagnozowane bóle głowy. W tych i innych wątpliwych przypadkach decyzja należy do lekarza prowadzącego dziecko i do rodziców.

Podstawą do zakwalifikowania dziecka na terapię metodą Tomatisa jest występowanie u niego objawów zaburzenia uwagi słuchowej potwierdzonych wynikami badania. Warto więc wiedzieć, jakie są przyczyny i objawy zaburzenia uwagi słuchowej.

 

2.BIOFEEEDBACK



Rodzaje biofeedbacku

• Biofeedback EEG (ElektroEncefaloGrafia) lub neurofeedback – wykorzystuje właściwość, że mózg ludzki w ramach swojej aktywności wytwarza różne zakresy fal elektromagnetycznych, charakterystycznych dla różnych rodzajów tej aktywności. Np. fale alfa w stanie relaksu w odprężenia, środkowe pasmo fal beta w stanie wytężonego wysiłku umysłowego, fale delta w stanie głębokiego, regenerującego snu. W niektórych dysfunkcjach mózgu występuje zarówno niedobór jak i nadmiar fal o pewnych częstotliwościach, co uniemożliwia pacjentowi wykonywanie pewnych czynności (np. dzieci z ADHD mają problem ze skupieniem się na wykonaniu konkretnego zadania lub kontrolowaniem emocji). Urządzenie do neurofeedbacku to wzmaciacz fal EEG (tzw. głowica) z odpowiednim oprogramowaniem. Elektrody podłączane w różnych miejscach na skórze czaszki i uszach zbierają dane o występowaniu poszczególnych pasm fal, oprogramowanie zamienia te informacje w zrozumiały dla pacjenta obraz. Pacjent ma tak sterować aktywnością swojego mózgu, aby np. widziany na ekranie samochód wyścigowy przyśpieszył. Neurofeedback jest stosowany w terapii dzieci z ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej), u ludzi z zaburzeniami procesu uczenia się, po urazach czaszki, wspomaga leczenie padaczki. Jest również polecany osobom zdrowym dla poprawy koncentracji, pamięci, redukcji stresu i poprawy kreatywności.

• Biofeedback EMG (ElektroMioGrafia) – Punktem wyjścia jest założenie, że napięcie mięśniowe (mierzone w mikrowoltach) wskazuje na stres. Sesja biofeedbacku polega na tym, że urządzenie wychwytuje elektryczne sygnały w mięśniach, typowo w mięśniach ramienia i czaszki, a następnie przekłada je na formę zrozumiałą dla pacjenta, np. żarówka błyska lub włącza się sygnał dźwiękowy, gdy mięsień się napina.

• Biofeedback GSR (Galvanic Skin Response) lub EDR (Electro Dermal Response) – mierzy elektryczne przewodzenie skóry, które zmienia się w zależności od ogólnego pobudzenia współczulnego układu nerwowego. Elektrody montuje się na opuszkach palców. Biofeedback GSR najlepiej wykrywa zależności między stanem somatycznym i psychicznym człowieka, dlatego wykorzystywany jest w wykrywaczach kłamstw. Wykres GSR ma największy zasięg i jest najbardziej czułym pomiarem ze wszystkich rodzajów biofeedbacku. W medycynie służy do monitorowania przebiegu hipno- i psychoterapii, leczenia nadciśnienia, dychawicy oskrzelowej, nadmiernego pocenia się. Jest również polecany osobom zdrowym dla poprawy koncentracji, panowania nad emocjami i relaksacji.

• Biofeedback oddechowy – aparat do biofeedbacku składa się z czujnika rytmu i długości wydechów. Wyniki pokazywane są za pomocą krzywej audiowizualnej. Ma zastosowanie u pacjentów z padaczką i chorobami układu oddechowego (np. dychawicą) i układu krążenia.

• Biofeedback temperaturowy – temperatura skóry zależy, oprócz czynników zewnętrznych, również od stanu psychicznego człowieka. Czujnik temperatury (termistor) zakłada się na opuszkę palca. Celem treningu jest osiągnięcie wyższej temperatury niż aktualna u danego pacjenta. Biofeedback temperaturowy stosowany jest do treningu relaksu, ale także w medycynie do leczenia niedokrwienia kończyn, chorobie reumatycznej, astmie.

• Biofeedback HEG (Hemo-encephalo-graphy) mierzy temperaturę głowy za pomocą termometru na podczerwień umieszczonego na głowie lub wykorzystuje zmiany spektrum podczerwieni generowanej przez przepływająca krew (bardziej czerwony kolor oznacza większe natlenienie krwi).

• Biofeedback SCP Wolne potencjały korowe – zmiany polaryzacji kory mózgowej, rejestrowane na powierzchni czaszki jako wolne potencjały. Negatywna polaryzacja oznacza większą aktywność pracy neuronów w rejestrowanym obszarze mózgu. Trenuje się poniżej częstotliwości 1-2 Hz.

          źródło :http://pl.wikipedia.org/wiki/Biofeedback

        Co to jest biofeedback?

jest to metoda pozwalająca kontrolować procesy zachodzące w organizmie. Uczy panowania nad własnymi reakcjami, pomaga odpowiednio relaksować się, a tym samym radzić sobie nawet w najbardziej ekstremalnych warunkach.

Kto jeszcze chce poznać tajemnice szkolenia pilotów statków kosmicznych?

Technologia stworzona w Amerykańskim Centrum Badań Kosmicznych Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej, początkowo wykorzystywaną do szkolenia astronautów i pilotów, którzy w warunkach ogromnego stresu muszą bezbłędnie wykonywać złożone czynności.

Dzisiaj technologia biofeedback wykorzystywana jest również do użytku domowego, pomaga w: uczeniu się, zwalczaniu tremy i stresu.

Sekrety które uczyniły z Adama Małysza mistrza świata

Sukcesy skoczka narciarskiego Adama Małysza są w dużej części zasługą stosowanej przez jego psychologa terapii biofeedback – informuje gazeta Puls Medycyny.

Metoda biofeedback to co prawda tylko jeden z elementów wchodzących w skład treningu Adama Małysza, ale jestem przekonany, że ma niezwykle istotny wpływ na jego sukcesy. Pozwala mu się wyciszyć i skupić przed skokami, a to bywa w sporcie decydujące uważa psycholog Małysza, dr Jan Blecharz z krakowskiej AWF. Gdy Polski Związek Narciarski rozwiązał umowę z Adamem Małyszem, złe efekty pojawiły się szybko.

Jak to działa

W różnych stanach świadomości zmieniają się fale mózgowe:

• gamma – przy stresie, tremie, lęku, w sytuacjach wyjątkowych

• beta – zwykle w niej przebywamy podczas dnia

  

• alfa (ang. alpha) – w twórczych stanach inspiracji, występują przy pozytywnym myśleniu

  

• teta (ang. theta) – w śnie z marzeniami sennymi, w transie hipnotycznym

  

• delta -podczas snu

  

Najlepiej by człowiek sam nauczył się wzmacniać pożądane częstotliwości. Jednak skomplikowane wykresy, jakie pokazuje aparatura medyczna, zwykłemu zjadaczowi chleba mało powiedzą. Zbudowano więc system w którym aktywność mózgu przetłumaczona jest na dźwięk i gry wideo.

Schemat działania biofeedbacku

Każde uspokojenie powoduje zmianę w słyszanym dźwięku. Zmienia się też akcja na ekranie (np. piłeczka coraz bardziej się do nas zbliża). Świadomie interpretujemy to jako dobrą reakcję. Mózg odbierając te bodźce reaguje, odprężenie pogłębia się, co powoduje kolejne zmiany w dźwięku i obrazie itd.

Dzięki technice biofeedback mózg szybko uczy się co należy robić by pojawiły się pożądane częstotliwości, a osłabiły złe. Następuje wewnętrzna regulacja.

" Od naszego mózgu oczekuje się rzeczy niezwykłych, ale tak naprawdę on sam już jest niezwykły. Ludzie wykorzystują bardzo niewielką cząstkę jego możliwości. Za pomocą biofeedbacku właśnie uczymy się używać własnego umysłu. "

Dr n.med. Michaela Pakszys, dla Priority Pass

więcej tutaj: http://biofeedback.relaksacja.pl/biofeedback.html