Terapia ABA i dziecko z ZD cz.1
luty 12, 2011 by Jarek
Kategoria: Podstawowe metody edukacyjne i terapeutyczne
W USA terapia ABA jest popularna wśród autystów, ale w ZD też ma swoje efekty. Myślę, że jest ciekawym podejściem, które warto poznać bliżej.
Czym jest terapia ABA? Jak zwykle w takich przypadkach pozwolę sobie skorzystać z wiedzy już dostępnej. Tym razem ze strony:
http://www.centrum-sens.pl/terapia_aba.php
CO TO JEST stosowana analiza zachowania (ABA)?
Stosowana analiza zachowania (ABA – Applied Behavior Analysis) to rozwijana już od ponad
pół wieku dziedzina nauki, która swe podstawy czerpie z teorii uczenia się. Analiza
zachowania rozwijana jest zarówno przez teoretyków, opracowujących ogólne prawa zachowania się
człowieka, jak i przez praktyków, którzy pracują nad wykorzystaniem teorii w bezpośredniej
pracy z klientem. Terapia ABA koncentruje się głównie na czynnikach środowiskowych
determinujących rozwój dziecka. Podczas pracy terapeutycznej głównym celem jest takie
zaaranżowanie środowiska, aby stymulowało ono w jak najbardziej optymalny sposób dziecko
do rozwoju. Pierwsze prace badawcze dotyczące terapii metodą stosowanej analizy zachowania dzieci
z zaburzeniami rozwoju ukazały się w latach 70 ubiegłego wieku. Od tego czasu terapia ABA
bardzo zmieniła swe oblicze i w połączeniu z wiedzą z psychologii rozwojowej oraz poznawczej
daje możliwość pełnego spojrzenia na potrzeby dziecka i jego rodziny.
JAK PRZEBIEGA TERAPIA ABA?
Pierwszym etapem terapii jest dokładne zdiagnozowanie umiejętności, potrzeb i trudności
dziecka. Po dokładnej ocenie poziomu funkcjonowania, dziecko wprowadzane jest do terapii,
w celu stworzenia jak najbardziej przyjaznych, motywujących i efektywnych warunków
do nabywania nowych umiejętności. Jednocześnie opracowywany jest indywidualny program
terapeutyczny, który wraz z biegiem terapii jest modyfikowany i dostosowywany do potrzeb
dziecka. Na początku terapii zajęcia terapeutyczne przeważnie prowadzone są w sposób
indywidualny. Z czasem zajęcia terapeutyczne odbywają się w parach, grupach rówieśniczych
oraz przenoszone są do przedszkola i domu. Terapia, w zależności od poziomu funkcjonowania
dziecka i jego wieku, trwa od roku do kilku lat. Intensywność oddziaływań terapeutycznych
na bieżąco dostosowywana jest do jego potrzeb.
PRZYKŁADOWE OBSZARY, NA KTÓRYCH KONCENTRUJE SIĘ TERAPIA ABA
- Komunikacja (np. rozumienie mowy, spontaniczna komunikacja, komunikacja naprzemienna,
alternatywne metody komunikacji) - Umiejętności społeczne (np. naśladowanie rówieśników, inicjowanie wspólnej aktywności,
radzenie sobie w trudnych sytuacjach, utrzymywanie relacji) - Zabawa (np. samodzielne spędzanie wolnego czasu, zabawa funkcjonalna i symboliczna,
zabawa z rówieśnikami) - Umiejętności współpracy (np. reagowanie na prośby dorosłych, radzenie sobie w sytuacjach
wymagań (szkoła), otwartość na propozycje innych osób) - Umiejętności przedszkolne (np. kategoryzowanie, umiejętności matematyczne, pisanie,
czytanie) - Funkcjonowanie emocjonalne (np. radzenie sobie z trudnymi emocjami, rozpoznawanie
emocji innych osób, empatia) - Samodzielność (np. samodzielne ubieranie się, jedzenie, bycie samodzielnym w przedszkolu)
- Umiejętności motoryczne (np. granie w piłkę, jeżdżenie na rowerze, rozwijanie umiejętności
z zakresu motoryki małej i dużej) - Umiejętności grafomotoryczne (np. rysowanie, kolorowanie, wycinanie)
- Umiejętności wzrokowo-przestrzenne (np. koncentrowanie uwagi, interpretowanie bodźców,
orientacja w przestrzeni)